Crnogorski elektroprenosni sistem AD (CGES), je shodno Zakonu o elektronskim komunikacijama („Sl.list Crne Gore“ br.50/08) registrovan u Registru operatora Agencije za elektronske komunikacije i poštansku djelatnost, (Rješenje br. 0205-3719/2 od 01.10.2010.), za pružanje usluge iznajmljivanja optičkih vlakana i za pružanje usluga zakupa elektronske komunikacione infrastrukture (Rješenje br. 0205-5479/2 od 30.07.2019.).
CGES pruža uslugu iznajmljivanja optičkih vlakana (dark fiber).
Osnova telekomunikacione mreže je optička mreža realizovana OPGW kablom u tehnološkom izvođenju kao optički kablovi u zemljovodnim užadima vodova visokog napona (OPGW- Optical Fibre in Ground Wire) kao osnovnom prenosnom medijumu i NGSDH (Next Generation Synchronous Digital Hierarchy) sistemima prenosa baziranim na optičkoj transportnoj infrastrukturi. Ukupna dužina optičkog kabla iznosi 723 km.
CGES takođe pruža uslugu zakupa elektronske komunikacione infrastrukture (kolokacija).
CGES nudi predmetnu uslugu zainteresovanim operatorima u slučajevima ako postoje tehnički uslovi i raspoloživi slobodni kapaciteti za zajedničko korišćenje elektronske komunikacione infrastrukture i ako zajedničko korišćenje ne izaziva smetnje u radu i korišćenju te infrastrukture. Usluga zakupa elektronske komunikacione infrastrukture podrazumijeva obezbjeđenje naizmjeničnog napajanja 220 AC. CGES može obezbijediti napajanje sa kućnog transformatora, kao za ostale potrošače u trafostanici. Opremu za besprekidno napajanje obezbjeđuje zakupac.
U tabeli 1 se nalazi spisak svih dionica koje čine optičku mrežu CGES-a :
|
R.br.
|
DIONICE
|
Dužina (km)
|
R.br.
|
DIONICE
|
Dužina (km)
|
|
1.
|
Podgorica 2 – Trebinje
|
61
|
19.
|
Podgorica 2 – Podgorica 5
|
11
|
|
2.
|
Podgorica 2 – Ribarevine
|
84
|
20.
|
Podgorica 2 – granica sa Albanijom
|
29
|
|
3.
|
Pljevlja 2 – Ribarevine
|
55
|
21.
|
Perućica – Nikšić
|
12
|
|
4.
|
Pljevlja 2 – Požega
|
14
|
22.
|
Andrijevica – Berane
|
19
|
|
5.
|
Pljevlja 1 – Pljevlja 2
|
3
|
23.
|
Berane – Ribarevine
|
22
|
|
6.
|
Piva – Pljevlja 2
|
49
|
24.
|
Ribarevine – Mojkovac
|
14
|
|
7.
|
Podgorica 1 – Perućica
|
34
|
25.
|
Virpazar – Bar
|
17
|
|
8.
|
TS Nikšić – EPCG Nikšić
|
3
|
26.
|
Podgorica 1 – Danilovgrad
|
18
|
|
9.
|
Podgorica 2 – Cetinje
|
31
|
27.
|
Bar – Možura
|
20
|
|
10.
|
Cetinje – Budva
|
11
|
28.
|
Možura – Ulcinj
|
6
|
|
11.
|
Budva – Lastva
|
7
|
29.
|
Podgorica 1 – Podgorica 3
|
4
|
|
12.
|
Lastva – Tivat
|
14
|
30.
|
Ribarevine – Kosovo (do granice)
|
53
|
|
13.
|
Tivat – Herceg Novi
|
20
|
31.
|
Podgorica 1 – Upravna zgrada CGES
|
4
|
|
14.
|
Podgorica 2 – Virpazar
|
30
|
32.
|
Podgorica 3 – Podgorica 5
|
4
|
|
15.
|
NDC – Upravna zgrada
|
1
|
33.
|
Nikšić – Kličevo
|
4
|
|
16.
|
Podgorica 1 – Podgorica 2
|
6
|
34.
|
Kličevo – Brezna
|
32
|
|
17.
|
Podgorica 2 – Podgorica 4
|
4
|
35.
|
Brezna – Krnovo
|
20
|
|
18.
|
NDC – Podgorica 4
|
2
|
36.
|
Tivat – Kotor
|
5
|
Tabela 1 – Spisak dionica optičke mreže CGES-a
Optička mreža je usaglašena sa razvojem mreža prenosa u susjednim elektroprivredama. Kapacitet OPGW kabla u mreži je 48 optičkih vlakana. Primijenjeni OPGW kablovi imaju dva tipa vlakana, 24 vlakna su tipa ITU-T G.652D SMF, a drugih 24 vlakna su tipa ITU-T G.655C NZDSF. Jedino je u pravcima Andrijevica – Berane i Pljevlja 1 – Pljevlja 2, korišćen kabal sa 24 optička vlakna, ali mješovite strukture koja uključuje oba tipa korišćenih vlakana.
Korišćenjem optike CGES je povezan sa elektroprivredama Srbije, Kosova, Bosne i Hercegovine i Albanije.
Fizička struktura optičke mreže CGES-a prikazana je na slici 1 :
Slika 1 – Optička mreža CGES-a
Cjenovnik za zakup optičke infrastrukture.pdf