Crnogorski elektroprenosni sistem AD (CGES), je shodno Zakonu o elektronskim komunikacijama („Sl.list Crne Gore“ br.50/08) registrovan u Registru operatora Agencije za elektronske komunikacije i poštansku djelatnost, (Rješenje br.0205-3719/2 od 01.10.2010), za pružanje usluge iznajmljivanja optičkih vlakana.
CGES pruža veleprodajne usluge operatorskog pristupa, odnosno telekomunikacionim operatorima iznajmljuje optička vlakna i drugu infrastrukturu, kojima u slučaju interesovanja može početi da nudi i usluge prenosa signala putem NGSDH mreže. U slučaju iskazanog interesovanja usluge će početi nuditi i licima koja nijesu telekomunikacioni operatori.
Osnova telekomunikacione mreže je optička mreža realizovana OPGW kablom u tehnološkom izvođenju kao optički kablovi u zemljovodnim užadima vodova visokog napona (OPGW- Optical Fibre in Ground Wire) kao osnovnom prenosnom medijumu i NGSDH (Next Generation Synchronous Digital Hierarchy) sistemima prenosa baziranim na optičkoj transportnoj infrastrukturi. Ukupna dužina optičkog kabla iznosi 723 km.
U tabeli 1 se nalazi spisak svih dionica koje čine optičku mrežu CGES-a :
|
R.br.
|
DIONICE
|
Dužina (km)
|
R.br.
|
DIONICE
|
Dužina (km)
|
|
1.
|
Podgorica 2 – Trebinje
|
61
|
19.
|
Podgorica 2 – Podgorica 5
|
11
|
|
2.
|
Podgorica 2 – Ribarevine
|
84
|
20.
|
Podgorica 2 – granica sa Albanijom
|
29
|
|
3.
|
Pljevlja 2 – Ribarevine
|
55
|
21.
|
Perućica – Nikšić
|
12
|
|
4.
|
Pljevlja 2 – Požega
|
14
|
22.
|
Andrijevica – Berane
|
19
|
|
5.
|
Pljevlja 1 – Pljevlja 2
|
3
|
23.
|
Berane – Ribarevine
|
22
|
|
6.
|
Piva – Pljevlja 2
|
49
|
24.
|
Ribarevine – Mojkovac
|
14
|
|
7.
|
Podgorica 1 – Perućica
|
34
|
25.
|
Virpazar – Bar
|
17
|
|
8.
|
TS Nikšić – EPCG Nikšić
|
3
|
26.
|
Podgorica 1 – Danilovgrad
|
18
|
|
9.
|
Podgorica 2 – Cetinje
|
31
|
27.
|
Bar – Možura
|
20
|
|
10.
|
Cetinje – Budva
|
11
|
28.
|
Možura – Ulcinj
|
6
|
|
11.
|
Budva – Lastva
|
7
|
29.
|
Podgorica 1 – Podgorica 3
|
4
|
|
12.
|
Lastva – Tivat
|
14
|
30.
|
Ribarevine – Kosovo (do granice)
|
53
|
|
13.
|
Tivat – Herceg Novi
|
20
|
31.
|
Podgorica 1 – Upravna zgrada CGES
|
4
|
|
14.
|
Podgorica 2 – Virpazar
|
30
|
32.
|
Podgorica 3 – Podgorica 5
|
4
|
|
15.
|
NDC – Upravna zgrada
|
1
|
33.
|
Nikšić – Kličevo
|
4
|
|
16.
|
Podgorica 1 – Podgorica 2
|
6
|
34.
|
Kličevo – Brezna
|
32
|
|
17.
|
Podgorica 2 – Podgorica 4
|
4
|
35.
|
Brezna – Krnovo
|
20
|
|
18.
|
NDC – Podgorica 4
|
2
|
36.
|
Tivat – Kotor
|
5
|
Tabela 1 – Spisak dionica optičke mreže CGES-a
Optička mreža je usaglašena sa razvojem mreža prenosa u susjednim elektroprivredama. Kapacitet OPGW kabla u mreži je 48 optičkih vlakana. Primijenjeni OPGW kablovi imaju dva tipa vlakana, 24 vlakna su tipa ITU-T G.652D SMF, a drugih 24 vlakna su tipa ITU-T G.655C NZDSF. Jedino je u pravcima Andrijevica – Berane i Pljevlja 1 – Pljevlja 2, korišćen kabal sa 24 optička vlakna, ali mješovite strukture koja uključuje oba tipa korišćenih vlakana.
Korišćenjem optike CGES je povezan sa elektroprivredama Srbije, Bosne i Hercegovine i Albanije.
Fizička struktura optičke mreže CGES-a prikazana je na slici 1 :
Slika 1 – Optička mreža CGES-a
Cjenovnik iznajmljivanja kilometar para vlakana za godinu dana
|
Cijena iznajmljivanja u zavisnosti od vremena zakupa i kilometraže (€/km/god/par)
|
Do 5 godina
|
Na 10 godina
|
Na 15 godina
|
|
Do 100 km
|
2000
|
1500
|
1000
|
|
100 do 300 km
|
1500
|
1125
|
750
|
|
Preko 300 km
|
1000
|
750
|
431
|