Učešće CGES-a na projektu Trinity
Projekat TRINITY (Unapređenje prenosnog sistema regionalnih granica pomoću tehnologije inteligentnih tržišta), koji se realizuje pod pokroviteljstvom Izvršne agencije za inovacije i mreže (INEA) Evropske komisije, započet je u oktobru 2019. godine i trajaće sve do oktobra 2023. godine.
CGES je dio konzorcijuma koji sprovodi ovaj naučnoistraživački projekat zajedno sa krajnjim korisnicima (6 TSO-a, 5 NEMO-a, 1 RCC i 3 promotera OIE,) kao i sa četiri naučnoistraživačke institucije iz EU i jugoistočne Evrope.
Projekat ima za cilj da olakša međusobno povezivanje tržišta električne energije u regionu jugoistočne Evrope (JIE), kao i sa Multi-regionalnim spojenim tržištem (MRC). Ovaj projekat će razviti skup rješenja za poboljšanje saradnje i koordinacije između operatora prenosnih sistema jugoistočne Evrope, kako bi se tržišta električne energije u regionu integrisala, istovremeno promovišući veće učešće i ulazak na tržište obnovljivih izvora. U cilju realizacije ovog strateškog cilja u okviru navedenog projekta, razviće se četiri nezavisna, ali komplementarna TRINITY proizvoda:
1. T-MARKET COUPLING FRAMEWORK: postavljanje okvira za prekograničnu saradnju i integraciju obnovljivih izvora energije na tržištu električne energije, a na osnovu koordinisanog unutardnevnog tržišta i raspoloživih kapaciteta u jugoistočnoj Evropi;
2. T-SENTINEL ALAT: skup alata će omogućiti optimizaciju rada EES-a na regionalnom nivou, kao i razviti nove algoritme za poboljšanje izračunavanja vrijednosti pouzdanosti, koji će olakšati uključenje više OIE u regionu;
3. CENTAR ZA UPRAVLJANJE T-RES-a će biti osnovan u jugoistočnoj Evropi sa ciljem optimizacije upravljanja i rada postrojenja za proizvodnju obnovljivih izvora energije, olakšavajući njihovo učestvovanje na različitim tržištima električne energije kroz posebne mehanizme za praćenje i sertifikovanje porijekla čiste energije.
4. T-KOORDINACIONA PLATFORMA će služiti poboljšanju saradnje između RCC i TSO-ova. Koordinirajući funkcionalnosti tri prethodna T-proizvoda, ova platforma će koristiti iskustvo francuskog operatora RTE prilikom strukturisanja prekograničnih operacija.
Video materijal možete pogledati OVDJE
T-SENTINEL set alata predstavlja tehnološko rješenje razvijeno u okviru TRINITY projekta za potrebe Operatera prenosnih sistema (TSO) i Regionalnog centre za koordinaciju sigurnosti (RSC). Razvijena T-SENTINEL rješenja prilagođena su zahtjevima evropskih smjernica za elektroenergetiku i mogu se primijeniti u drugim regionima ili na panevropskoj skali.
T-SENTINEL sigurnosni moduli RAO (Remedial Action Optimization) i RDCS (Redispatching Cost Sharing) su zasnovani na razvijenim novim algoritmima i odgovarajućim IT rješenja za koordinisane funkcije procjene sigurnosti koje obavljaju regionalni centri za koordinaciju sigurnosti i operateri prenosnog sistema. Uz pomoć ovih modula se sprovode statičke analize sigurnosti elektroenergetskog sistema za dan unaprijed i na unutardnevnom nivou, kao i optimizacija koordinisanih multilateralnih korektivnih akcija, u slučajevima, kada se detektuju moguća preopterećenja. Cilj ovih modula je da unaprijede efikasnost rješavanja zagušenja u mreži putem optimizacije upravljačkih akcija i nakon toga da na optimalan način raspodijele ukupne troškove sprovedene akcije.
T-SENTINEL modul pouzdanosti RMA (Reliability Margin Assessment) uključuje razvoj inovativnih metoda i odgovarajućih IT rješenja za izračunavanje kapaciteta koje vrše regionalni centri za koordinaciju sigurnosti i operateri prenosnog sistema. Zasnovan je na novom konceptu statističke procjene margine pouzdanosti, kao hibrid između principa zasnovanog na flow-based proračunu (Flow Reliability Margin - FRM) i principa zasnovanog na marginama pouzadnosti (Transmission Reliability Margin - TRM), što bi u zamjenu omogućilo pouzdanije izračunavanje kapaciteta prenosa u oba dostupna principa.
T-MARKET COUPLING FRAMEWORK CRM (Capacity Reserve Market) modul predstavlja softversko rješenje, koje omogućava prekograničku saradnju za razmjenu balansnih rezervi. Platforma koristi optimizacioni algoritam koji uzima u obzir raspoložive prekogranične kapacitete, prilikom formiranja ponuda. Ovo predstavlja jedinstvenu karakteristiku u odnosu na dosadašnju implementiranu saradnju u kontinentalnoj evropskoj sinhronizovanoj zoni. Ciljni korisnici CRM modula su operatori tržišta i operatori prenosnog sistema.
Alat T-RES CONTROL CENTRE je pretežno dizajniran za upotrebu od strane proizvođača električne energije iz obnovljivih izvora energije. Međutim, može se prilagoditi za moguću upotrebu i drugim učesnicima na tržištu električne energije, na primjer distributivnim operatorima sistema (DSO), dispečerskim službama i agregatorima.
Modul za izračunavanje zagušenja i preopterećenja obnovljivih izvora energije (OIE) funkcioniše u okviru dinamičke mape T-RES platforme, biće dodatna podrška za operatere prenosnog sistema i operatere obnovljivih izvora energije. Korišćenjem modula se brzo i jednostavno proračunava raspodjela opterećenja, da bi se procijenila moguća preopterećenja dalekovoda ili problemi sa naponima na sabirnicama, pri integraciji novog proizvođača iz obnovljivih izvora energije na povoljnoj i profitabilno odabranoj lokaciji. Modul je alat otvorenog koda, koji korisnici mogu sami nadograditi ili u saradnji sa drugim zainteresovanim stranama.