Projekat 400 kV DV Čevo-Pljevlja podrazumijeva izgradnju dionice 400 kV dalekovoda od Čeva do Pljevalja dužine oko 115 km od čega je dvosistemska (400 + 110 kV) na dijelu od Brezne do Kosanice u dužini od 40 km. Kroz ovaj projekat je planirano povezivanje na 110 kV naponskom nivou TS Brezna i TS Žabljak. Projekat se realizuje uvažavajući obaveze iz Ugovora o koordinaciji projekta povezivanja EES-a Italije i Crne Gore kao i potrebe da prenosna 110 kV mreža ne bude „usko grlo“ u realizaciji planova razvoja kako primorja tako i sjevera Crne Gore.
Sve navedeno će učiniti EES Crne Gore stabilnijim i pouzdanijim, a takođe će smanjiti uticaj sujednih EES-ova u slučaju velikih poremećaja.
Realizacija Projekta obuhvata sledeće podprojekte:
- TS 400/110/35 kV Lastva (2x300 MVA);
- DV 400 i 2x 400 kV DV Lastva-Čevo;
- DV 400/ 400+110 kV DV Čevo-Pljevlja;
Glavni benefiti Projekta su:
- ispunjenje n-1 kriterijuma sigurnosti u slučaju tranzita 500-1000 MW preko pomorskog kabla;
- pouzdano snabdijevanje potrošnje u primorskom dijelu Crne Gore;
- poboljšanje naponsko-reaktivnih prilika;
- priključenje interkonektivne veze Crne Gore i Italije podmorskim kablom;
- rasterećenje prenosnih kapaciteta ka primorju.
- poboljšanje naponsko reaktivnih prilika u 400 kV mreži Crne Gore;
- smanjenje gubitaka u prenosnoj mreži (kroz veće iskorišćenje 400 kV mreže);
- omogućenje dvostranog napajanja TS Brezna i TS Žabljak.
Planirana vrijednost ukupnog projketa je oko 119.7 mil €.
Kada je u pitanju projekat DV 400/400+110 kV DV „Čevo-Pljevlja“, izvršene su pripremne aktivnosti, izabran je izvođač radova „Energoinvest-Energomontaža“, završena je izrada glavnog projekta i isporuka opreme. U toku su građevinski i elektromontažni radovi na dalekovodu. Završeno oko 95% projekta (prolazi kroz cijelu CG, kroz 8 opština i 2 nacionalna parka)
- Završeno oko 98% eksproprijacije (od 1400 predmeta).
- Od 29.12.2023. godine u privremenom pogonu dionica 110 kV „“Lastva – Brezna – Žabljak“ i nova TS 110/35 kV „Žabljak“
- Preostali radovi dominantno su vezani kroz NP „Durmitor“ i selo Đurđevića Tara.
Intenzivno se radi na rješavanju preostalih imovinsko – pravnih odnosa koji su glavni problem ka cilju uspješnog završetka projekta (NP Durmitor I selo Đurđevića Tara). Planirani rok završetka projekta je 2025. godina.
CBA Indikatori/Projekat
|
TS 400/110 kV Lastva, 400 kV DV Lastva - Čevo i Čevo - Pljevlja
|
|
B1.
Poboljšana sigurnost snadbevanja
|
Neisporučena el.energija se procjenjuje na oko 2.13 GWh (zbog neizgradnje TS Lastva)+7.06 GWh (neizgradnja DV 400 kV Lastva-Pljevlja), što godišnje iznosi oko (oko 6.9 mil€)
|
|
B2.
Društvena i ekonomska dobrobit (mil€)
|
Omogućuje se povezivanje tržišta Italije i JI Evrope sa punim kapacitetom DC kabla 1000 MW čime se povećava dobit proizvođača električne energije
|
|
B3.
RES integracija
|
Omogućava izgradnju TS 400/110/35 kV Brezna na koju se priključuje HE Komarnica (172MW), VE Krnovo (72MW)
|
|
B4.
Variranje u gubicima (GWh)
|
Smanjenje gubitaka za 52.643 GWh godišnje (oko 1.621 mil€)
|
|
B5.
Variranje u emisiji CO₂ (%)
|
U slučaju izgradnje obnovljivih izvora (172+72 MW) očekuje se smanjenje angažovanja termo jedinica i smanjenje CO2
|
|
B6.
Tehnička otpornost /Bezbijednost sistema
|
Ovaj projekat značajno podiže tehničku otpornost sistema i pri većim poremećajima (npr. ispad 400 kV postrojenja u TS Podgorica 2 ili ispadi u 110 kV mreži na primorju). DV 400 kV Lastva – Pljevlja omogućava maksimalnu isporuku na kablu ka Italiji. Zatvaranje prstena u 400 kV mreži podiže sigurnost rada sistema i rješava dosadašnje probleme paralelnog rada 400 kV i 220 kV mreže.
|
|
B7.
Fleksibilnost
|
I bez punog iskorišćenja kabla povećava se sigurnost snabdijevanja i rada sistema. Realizuje se cilj iz Strategije, zatvaranje 400 kV prstena u Crnoj Gori. Projekat je fleksibilan jer zadržava svoje benefite u različitim scenarijima razvoja prenosne mreže
|
|
Kapacitet prenosne mreže (GTC)
|
Povećava se vrijednost za oko 500 MW
|