Objekti CGES-a

CGES obavlja djelatnost prenosa električne energije u Crnoj Gori preko prenosne mreže na 400 kV, 220 kV i 110 kV naponskom nivou, kao i funkcije upravljanja sistemom, održavanja i razvoja prenosne mreže.

CGES raspolaže prenosnom mrežom koju čini 60 vodova dužine oko 1549km i to:

·         Šest dalekovoda 400 kV ( “Lastva – Podgorica” 2, “Lastva – Trebinje”, “Podgorica 2 – Ribarevine”, „Ribarevine – Peć”, “Ribarevine – Pljevlja 2” i “Podgorica 2 – Tirana”);

·         Jedna 400 kV dionica “Čevo – Brezna” u dužini od 54 km, koja je u pogonu pod 110 kV naponom;

·         Osam dalekovoda 220 kV (HE “Perućica” – Trebinje, “Podgorica 1 - Perućica”, “Podgorica 1 – Koplik”, “Podgorica1 – Mojkovac”, “Mojkovac – Pljevlja 2”, "Piva - Pljevlja 264”, “Piva - Pljevlja 265”, “Piva - Buk Bijela”;

·         Četrdeset dva dalekovoda 110 kV naponskog nivoa od čega su tri dalekovoda dvosistemska (2x110 kV), a četiri su u pogonu pod 35 kV naponom;

·         Dva kabla 110 kV naponskog nivoa (“Podgorica 3 - Podgorica 5” i “Nikšić – Kličevo”) i

·         Jedan 110 kV mješoviti vod (“Podgorica 1 - Podgorica 4”).

Osim vodova, CGES raspolaže i sa 29 trafostanica naponskih nivoa 400kV, 220kV i 110kV i jedno razvodno postrojenje 220 kV. Ukupna snaga transformacije prenosne mreže Crne Gore je 4454.5,5 MVA (sa ukupno 62 transformatorske jedinice).

Na prenosnu mrežu su priključene tri velike elektrane ukupne instalisane snage 947 MVA (867 MW):

·         TE „Pljevlja“ – 218.5 MW (257 MVA), priključena  na 220 kV mrežu u TS „Pljevlja 2“;

·         HE „Piva“ – 3 x 114 MW (3 x 120 MVA), priključena na 220 kV mrežu;

·         HE „Perućica“ - 5 x 38 (5 x 40 MVA) + 2 x 58.5 MW (2 x 65 MVA), spojena na 110 kV mrežu;

·         VE „Krnovo“ -72 MW priključena na 110  kV mrežu u TS „Brezna“ i

·         VE „Možura“- 46 MW priključena na 110 kV mrežu.

objekti cges1

Posljednjih godina CGES je mnogo uradio na unapređenju crnogorske prenosne mreže izgradnjom i puštanjem u pogon nekoliko veoma značajnih objekata i to:

·         Izgradnja 400 kV dionice “Lastva – Čevo” u dužini od oko 35 km, radi ostvarivanja 400 kV veze između TS Podgorica 2 i TS Lastva;

·         Izgradnja 2x400 kV dionica „Lastva-Čevo“ u dužini oko 34 km ,radi ostvarivanja 400 kV veze između TS Lastva i TS Trebinje i buduće veze između Lastve i Pljevalja;

·         Izgradnja 400 kV dionice Čevo – Brezna u dužini od 54 km;

·         Izgradnja kablovskog voda 110kV „Nikšić – Kličevo“, dužine oko 3,7km sa novom trafostanicom 110/10 kV „Kličevo“, 63 MVA;

·         Izgradnja trafostanice 110/35/10kV (postrojenja 110kV i transformacije 110/35kV; 2x20MVA) „Kotor“ (Škaljari) i novog dalekovoda 110kV „Tivat – Kotor“, dužine oko 7,5km;

·         Izgradnja trafostanice 400/110/35kV „Lastva“ i njeno povezivanje na prenosnu mrežu priključenjem na dalekovod 110 kV „Budva-Tivat“;

·         Izgradnja 110 kV kablovskog voda kojim se izvršilo povezivanje TS 110/10 kV „Podgorica 4“ i TS 220/110/35 kV „Podgorica 1“;

·         Rekonstrukcija sistema zaštite i upravljanja u prenosnoj mreži;

·         Rekonstrukcija sistema zaštite, upravljanja i sopstvene potrošnje u TS 220/110/35 kV “Podgorica 1;

·         Zamjena VN opreme u trafostanicama TS „Pljevlja 2“, TS „Podgorica 2“, TS „Ribarevine“, TS „Podgorica 3“, TS „Berane“, TS „Budva“, TS „Herceg Novi“, TS „Cetinje“, TS „Tivat“, TS „Ulcinj“ i TS „Nikšić“;

·      Uvođenje novog SCADA sistema, koji je podrazumjevao implementaciju novog SCADA/EMS sistema na lokaciji postojećeg NDC-a i na lokaciji rezervnog dispečerskog centra (RDC), i priprema svih objekata za njihovo povezivanje sa novim sistemom.

·           Izgradnja nove TS 110/35 kV „Žabljak“, 2 x 20 MVA i povezivanje na 110 kV mrežu;

·           Rekonstrukcija TS 110/35 kV “Pljevlja 1” i njeno proširenje dodavanjem 110 kV dalekovodnog polja Žabljak.

CGES je u prethodnom periodu izvršio otkup dvije trafostanice 110/20 kV Mrke i Mateševo, koje su izgrađene za potrebe napajanja prve dionice autoputa električnom energijom. Krajem 2023. godine je i izvršen otkup TS 220/110 kV Perućica i dijela 220 kV postrojenja u HE Piva, koji služe za priključenje istoimenih hidroelektrana na prenosnu mrežu.

CGES je u prethodnom periodu u saradnji sa investitorima vjetroelektrana, priključio iste na prenosnu mrežu i to:

·         VE „Krnovo“, preko nove TS 110/35 kV „Brezna“ i priključnih dalekovoda 110 kV i

·         VE „Možura“, uvođenjem postojećeg dalekovoda 110 kV „Bar-Ulcinj“ po sistemu “ulaz-izlaz”.

 objekti cges2

  U toku su aktivnosti na realizaciji niza projekata, među kojima se izdvajaju:

·         Izgradnja dalekovoda 400 kV dionica „Brezna-Pljevlja“ ukupne dužine oko 61 km;

·         Projekat Luštica, koji podrazumijeva izgradnju TS 110/35 kV „Luštica“ (Radovići), 2x110 kV kabla u dužini 11,5 km i DV 110 kV „Lastva-Kotor“, kao i  rekonstrukcije DV 110 kV „Lastva-Tivat“ i  TS 110/35 kV „Tivat“;

Iz prenosne mreže, električnu energiju, osim distributivnog konzuma, preuzimaju i direktni potrošači:

·         Kombinat Aluminijuma „Podgorica“;

·         Željezara „Nikšić“ i

·         Željeznička infrastruktura Crne Gore AD Podgorica

objekti cges3