Projekat izgradnje TS 400/110/35 kV „Lastva“ podrazumijeva izgradnju trafostanice snage 2x300 MVA, kao i proširenje postojeće trafostanice 400/220/110 kV „Pljevlja2“, a realizuje se uvažavajući obaveze iz Ugovora o koordinaciji projekta povezivanja EES-a Italije i Crne Gore, kao i potrebe da prenosna 110 kV mreža ne bude „usko grlo“ u realizaciji planova razvoja kako Crnogorskog primorja, tako i sjevera Crne Gore.
Cilj Projekta je izgradnja energetske ingrastrukture na teritoriji Crne Gore koja će obezbijediti uslove za povezivanje EES-a Italije I Crne Gore, smanjiti problem sa isporukom električne energije na prenosnom nivou na primorju Crne Gore, obezbijediti povezivanje na 110 kV naponski nivo trafostanice „Žabljak“ i „ Brezna“ i time poboljšati sigurnost napajanja potrošača na sjeveru Crne Gore. Sve navedeno će učiniti EES Crne Gore stabilnijim i pouzdanijim, a takođe će smanjiti uticaj susjednih EES-a u slučaju velikih poremećaja.
Realizacija Projekta je obuhvatala sljedeće podprojekte:
· TS 400/110/35 kV „Lastva“ (2x300 MVA);
· DV 400 i 2x 400 kV DV „Lastva-Čevo“;
· DV 400/ 400+110 kV DV „Čevo-Pljevlja“;
Glavni benefiti Projekta su:
· Ispunjenje ‘n-1’ kriterijuma sigurnosti u slučaju tranzita 500-1000 MW preko podmorskog kabla;
· Pouzdano snabdijevanje potrošnje u primorskom dijelu Crne Gore;
· Poboljšanje naponsko-reaktivnih prilika;
· Priključenje interkonektivne veze Crne Gore i Italije podmorskim kablom;
· Rasterećenje prenosnih kapaciteta ka primorju.
· Poboljšanje naponsko reaktivnih prilika u 400 kV mreži Crne Gore;
· Smanjenje gubitaka u prenosnoj mreži (kroz veće iskorišćenje 400 kV mreže) i
· Omogućavanje dvostranog napajanja TS „Brezna“ i TS „Žabljak“.
Vrijednost ukupnog projekta je oko 119.7 miliona €.
Radovi na izgradnji TS 400/110/35 kV „Lastva“ su završeni. Za objekat je, nakon uspješno završenih funkcionalnih ispitivanja u privremenom pogonu i sprovedenog tehničkog pregleda, u skladu sa zakonskom regulativom, izdata upotrebna dozvola i isti je pušten u trajan rad. U okviru CGES-ove kampanje pod nazivom „Naša maslina“, slobodna površina oko objekta je oplemenjena sadnjom osamsto sadnica masline. Ova kampanja biće nastavljena i u toku 2020. godine.
CBA Indikatori/Projekat
|
TS 400/110 kV Lastva, 400 kV DV Lastva - Čevo i Čevo - Pljevlja
|
B1.
Poboljšana sigurnost snadbevanja
|
Neisporučena el.energija se procjenjuje na oko 2.13 GWh (zbog neizgradnje TS Lastva)+7.06 GWh (neizgradnja DV 400 kV Lastva-Pljevlja), što godišnje iznosi oko (oko 6.9 mil€)
|
B2.
Društvena i ekonomska dobrobit (mil€)
|
Omogućuje se povezivanje tržišta Italije i JI Evrope sa punim kapacitetom DC kabla 1000 MW čime se povećava dobit proizvođača električne energije
|
B3.
RES integracija
|
Omogućava izgradnju TS 400/110/35 kV Brezna na koju se priključuje HE Komarnica (172MW), VE Krnovo (72MW)
|
B4.
Variranje u gubicima (GWh)
|
Smanjenje gubitaka za 52.643 GWh godišnje (oko 1.621 mil€)
|
B5.
Variranje u emisiji CO₂ (%)
|
U slučaju izgradnje obnovljivih izvora (172+72 MW) očekuje se smanjenje angažovanja termo jedinica i smanjenje CO2
|
B6.
Tehnička otpornost /Bezbijednost sistema
|
Ovaj projekat značajno podiže tehničku otpornost sistema i pri većim poremećajima (npr. ispad 400 kV postrojenja u TS Podgorica 2 ili ispadi u 110 kV mreži na primorju). DV 400 kV Lastva – Pljevlja omogućava maksimalnu isporuku na kablu ka Italiji. Zatvaranje prstena u 400 kV mreži podiže sigurnost rada sistema i rješava dosadašnje probleme paralelnog rada 400 kV i 220 kV mreže.
|
B7.
Fleksibilnost
|
I bez punog iskorišćenja kabla povećava se sigurnost snabdijevanja i rada sistema. Realizuje se cilj iz Strategije, zatvaranje 400 kV prstena u Crnoj Gori. Projekat je fleksibilan jer zadržava svoje benefite u različitim scenarijima razvoja prenosne mreže
|
Kapacitet prenosne mreže (GTC)
|
Povećava se vrijednost za oko 500 MW
|