Projekat MPLS

Projekat MPLS

CGES je decembra 2023. pustio u rad novi telekomunikacioni sistem zasnovan na IP/MPLS tehnologiji i opremi proizvođača CISCO. Investicija je vrijedna 1.300.000,00€ bez PDV-a, a Dobavljač je konzorcijum Telegroup-Čikom-Roaming.

CGES posjeduje sopstvenu pasivnu optičku mrežu i u kombinaciji sa novom IP/MPLS aktivnom opremom dobio je na raspolaganje moderan i pouzdan sistem telekomunikacija koji povezuje sve objekte od interesa za CGES. Novi telekomunikacioni sistem CGES-a treba da zamijeni postojeći SDH/PDH sistem i omogućiće dodatni stepen pouzdanosti i raspoloživosti prilikom prenosa servisa neophodnih za normalan rad elektroprenosnog sistema kao što su: SCADA sistemi, sistemi mjerenja, operativna telefonija, sistemi zaštite, video nadzor, poslovna mreža, razmjena informacija sa EPCG-om i CEDIS-om, međunarodne veze sa susjednim operatorima prenosnih sistema i mnogi drugi. U tom cilju implementirane su redundanse u sistemu na više nivoa. Do svake lokacije vodi više redundantnih telekomunikacionih veza, kako po optičkim kablovima tako i po radio relejnim linkovima. Takođe implementirane su redundanse na nivou izvora napajanja, modularnih napojnih, procesorskih i saobraćajnih kartica pa do nivoa komunikacionih interfejsa.

Na ovakav način izgrađena Informaciono-komunikaciona mreža predstavlja siguran način prenosa podataka i povezivanja kako za nekritične, tako i za kritične sisteme. Pored brzine prenosa od 10Gbit/s, sa mogućnošću nadogradnje na 100Gbit/s, važno je napomenuti glavnu funkcionalnost sistema da obezbijedi istovremeni prenos različitih vrsta podataka sa različitih sistema, preko jedinstvene informaciono-komunikacione mreže pri čemu su servisi potpuno logički razdvojeni, što sa stanovišta informacione bezbijednosti predstavlja vrlo bitnu karakteristiku. Na taj način se obezbeđuje maksimalni prioritet i sigurnost kritičnih nad nekritičnim sistemima, odnosno, vrši se zaštita informacija jednog sistema u odnosu na drugi.

Upravljanje, nadzor i konfiguracija IP/MPLS mreže, vrši se centralizovano iz Nacionalnog Dispečerskog Centra u Podgorici, preko posebnog sistema za centralno upravljanje. Sistem ima grafički korisnički interfejs (GUI) koji omogućava da osoblje CGES-a, pored konfiguracije i upravljanja, u realnom vremenu prati stanje mreže i pojednih servisa.

Važno je napomenuti da je novi TK sistem rezultat predanog rada osoblja Službe za telekomunikacije CGES-a, koji su učestvovali u realizaciji projekta od dizajna, implementacije pa do puštanja u rad cjelokupnog sitema. Novi IP/MPLS telekomunikacioni sistem će u potpunosti zadovoljiti potrebe CGES-a, a potencijalno omogućava povezivanje svih institucija i entiteta od državnog značaja na cijeloj teritoriji Crne Gore.

Upravljanje velikim industrijskim sistemima, kao što je elektroenergetski sistem Crne Gore, ne može se zamisliti bez jednog ovakvog telekomunikacionog sistema, a CGES je pokazao da ide u korak sa vremenom ne samo u energetici, već i u ICT rješenjima.

MPLS sema